अमेरिकामा मस्तिष्क खाने अमीवाबाट पहिलो मृत्यु, मानिसहरु त्रासमा
प्रकाशित मिति : फाल्गुन २१, २०७९ आईतबार
अमेरिकाको फ्लोरिडामा ब्रेन खाने अमिबाका कारण एक व्यक्तिको मृत्यु भएको छ । कोरोना भाइरसपछि नयाँ महामारीको प्रकोपको सम्भावनाले मानिसहरु डराएका छन् । फ्लोरिडाको स्वास्थ्य विभागले फेब्रुअरीमा शार्लोट काउन्टीका एक व्यक्तिको मस्तिष्क खाने अमीबाका कारण मृत्यु भएको पुष्टि गरेको छ।
यसलाई Naegleria fowleri पनि भनिन्छ। यस मृत्युपछि फ्लोरिडाको स्वास्थ्य विभागले शार्लोट काउन्टीका मानिसहरूका लागि चेतावनी पनि जारी गरेको छ। यसअघि एक दक्षिण कोरियाली नागरिकको पनि ब्रेन खाने अमिबाका कारण मृत्यु भएको थियो । यो व्यक्ति मृत्यु हुनुभन्दा केही दिनअघि थाइल्याण्डको यात्राबाट घर फर्केका थिए ।
अनुसन्धानमा संलग्न वैज्ञानिक :
फ्लोरिडा स्वास्थ्य विभागका प्रेस सेक्रेटरी जे विलियम्सले भने, ‘महामारी रोग विशेषज्ञ टोलीले संक्रमणको अवस्था बुझ्न अनुसन्धान गरिरहेको छ। म पुष्टि गर्न सक्छु कि यो दुर्भाग्यपूर्ण मृत्यु Naegleria fowleri को कारणले भएको हो। हामीले मृतकको पहिचान जोगाउन नाम भने खुलाएका छैनौँ ।’ उनले फेब्रुअरी अन्तिममा यो कुरा पुष्टि भएको पनि बताए। यो धाराको पानीको प्रयोग र नाक टिप्ने बानीसँग सम्बन्धित हुन सक्छ। यद्यपी विस्तृत विवरण अनुसन्धानपछि मात्रै सार्वजनिक गरिनेछ ।
स्वास्थ्य विभागले सुझाव :
मस्तिष्क खाने अमीबाबाट मृत्यु भएको पुष्टि भएपछि स्वास्थ्य अधिकारीहरूले फिल्टर गरिएको पानी मात्र पिउने सल्लाह दिएका छन्। उनले धाराको पानी कम्तिमा एक मिनेट उमालेर प्रयोग गर्नुअघि चिसो पार्ने सल्लाह दिएका छन् । जे विलियम्स थप भन्छन् कि Naegleria fowleri को संक्रमण दुर्लभ छ र अमिबा दूषित पानी नाकबाट शरीरमा प्रवेश गर्दा मात्र हुन सक्छ। धाराको पानी पिएर तपाई संक्रमित हुन सक्नुहुन्न।
मस्तिष्क खाने अमिबा :
मस्तिष्क खाने अमिबालाई नेग्लेरिया फाउलेरी पनि भनिन्छ। यो एकल कोशिका भएको जीव हो, जुन तातो र मीठो पानी वा जमिनमा मात्र पाइन्छ। तालहरू, नदीहरू र भू-तापीय तातो मुहानहरू जस्ता न्यानो ताजा पानीको वातावरण यस अमिबाको मनपर्ने बासस्थान हो। यस्तो ठाउँमा यो अमिबा छिटो बढ्छ। यो एककोशिकीय जीव ओसिलो माटोमा पनि बस्न सक्छ। मानव संक्रमणको अवस्थामा, थर्मोफिलिक अमिबा मानिसमा पानीबाट शरीरमा प्रवेश गर्छ ।
मान्छे कसरी मर्छ :
यो अमिबा नाकबाट मस्तिष्क र मेरुदण्डमा जान्छ। यसले रातो रक्त कोशिका (एरिथ्रोसाइट्स) र स्नायु कोशिकाहरूलाई नष्ट गर्छ। यसले मस्तिष्कको तन्तुको सूजन र विनाश निम्त्याउँछ। यस्तो अवस्थामा यसले दुर्लभ र गम्भीर रोगको रुप लिन्छ । यस रोगलाई प्राइमरी अमिबिक मेनिन्गोएन्सेफलाइटिस (PAM) भनिन्छ। यो रोग मानिसमा भएको संक्रमणबाट एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा सर्दैन ।