अमेरिकामा टिकटकको भविष्य अनिश्चित, ट्रम्पको समयसीमा शनिबार सकिँदै !
प्रकाशित मिति : चैत्र २२, २०८१ शुक्रबार

टिकटकको मातृ कम्पनी चिनियाँ प्रविधि बाइटडान्सले अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले तोकेको कडा समयसीमाको सामना गर्नुपरेको छ। ट्रम्प प्रशासनले बाइटडान्सलाई टिकटकको अमेरिकी सम्पत्ति गैर-चिनियाँ खरिदकर्तालाई बेच्न शनिबारसम्मको समय दिएको छ। यदि यो समयसीमाभित्र सम्झौता भएन भने, सन् २०२४ मा पारित अमेरिकी कानूनअनुसार टिकटकमाथि जनवरीदेखि पूर्ण प्रतिबन्ध लाग्नेछ।
ह्वाइट हाउसका एक वरिष्ठ अधिकारीले टिकटकको भविष्यबारे कुनै ठोस समाचार भएमा राष्ट्रपति ट्रम्पले आफ्नो इच्छाअनुसार उपयुक्त समयमा घोषणा गर्ने बताएका छन्। बिहीबार एक कार्यक्रममा बोल्दै ट्रम्पले आफ्नो प्रशासन टिकटकको सम्झौतामा ‘धेरै नजिक’ पुगेको दाबी गरेका थिए । उनले यो सम्झौतामा चार फरक समूहसँग छलफल भइरहेको र धेरै लगानीकर्ताहरू संलग्न रहेको खुलासा गरे, तर ती समूहको नाम भने उल्लेख गरेनन्। अमेरिकामा १७ करोड प्रयोगकर्ता रहेको टिकटकको भविष्यलाई लिएर ह्वाइट हाउसले सक्रिय रूपमा वार्ता अघि बढाइरहेको छ।
टिकटकको अमेरिकी सञ्चालनलाई बचाउन ह्वाइट हाउसले एउटा ठोस योजना अघि सारेको छ। नयाँ अमेरिकी संस्था स्थापना गरी चिनियाँ स्वामित्वलाई अमेरिकी कानूनले तोकेको २० प्रतिशतभन्दा कममा झार्ने लक्ष्य राखिएको छ। यो कदमले टिकटकलाई अमेरिकी बजारमा प्रतिबन्धबाट जोगाउनेछ। स्रोतहरूका अनुसार, यो योजना कार्यान्वयन भएमा टिकटकको अमेरिकी सञ्चालन पूर्ण रूपमा गैर-चिनियाँ हातमा पुग्नेछ।
यो वार्तामा बाइटडान्सको बोर्डमा प्रतिनिधित्व गर्ने दुई ठूला लगानीकर्ता कम्पनीहरू—जेफ यासको सस्क्वेहन्ना इन्टरनेशनल ग्रुप र बिल फोर्डको जनरल एट्लान्टिक—ले ह्वाइट हाउससँग छलफलको नेतृत्व गरिरहेका छन्। यी कम्पनीहरूले टिकटकको अमेरिकी व्यवसायलाई आफ्नो नियन्त्रणमा ल्याउन सक्रिय भूमिका खेलिरहेका छन्। तर, यो सम्झौताको सफलता चिनियाँ सरकारको स्वीकृतिमा निर्भर छ, जसले अहिलेसम्म बिक्रीको अनुमति दिने कुनै सार्वजनिक प्रतिबद्धता जनाएको छैन।
अमेरिका र चीनबीचको व्यापारिक तनावबीच यो घटनाले थप जटिलता थपेको छ। हाल अमेरिकाले चीनबाट आयात हुने सामानमा ५४ प्रतिशत कर लगाएको छ। तर, ट्रम्पले बाइटडान्ससँग सम्झौता गर्नका लागि चीनमाथिको कर घटाउन तयार रहेको संकेत गरेका छन्। उनको यो भनाइले सम्झौताको सम्भावनालाई बलियो बनाए पनि, बेइजिङको मौनताले अनिश्चितता कायम राखेको छ।
टिकटकको अमेरिकी व्यवसायको सम्झौताको सबैभन्दा ठूलो चुनौती चिनियाँ सरकारको सहमति नै हो। बेइजिङले विगतमा टिकटकको प्रविधि र डेटा विदेशी हातमा जान नदिने अडान राख्दै आएको छ। यो सम्झौताले चिनियाँ स्वामित्व घटाउने भएकाले बाइटडान्स र चिनियाँ सरकार दुवैका लागि यो संवेदनशील विषय बनेको छ। टिकटकले यो विषयमा तत्काल कुनै टिप्पणी गर्न अस्वीकार गरेको छ।
यसैबीच, अमेजनले टिकटक खरिदका लागि अफर गरेको ट्रम्प प्रशासनका एक अधिकारीले बुधबार खुलासा गरेका छन्। यो प्रस्ताव अमेरिकामा टिकटकमाथि प्रतिबन्ध लागू हुने समय शनिबार नजिकिँदै गर्दा अन्तिम घडीमा आएको हो। ती अधिकारीले अमेजनको प्रस्ताव उपराष्ट्रपति जेडी भान्स र कमर्श सेक्रेटरी हावर्ड लटनिकलाई पत्रमार्फत पेश गरिएको बताएका छन् ।
यो पनि पढ्नुहोस् :