जेरुसलेमलाई इजरेली राजधानीको मान्यता दिँदै ट्रम्प
प्रकाशित मिति : मंसिर २०, २०७४ बुधबार
वरिष्ठ अमेरिकी अधिकारीहरुले राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पले जेरुसलेमलाई बुधवार अबेर इजरेलको राजधानीको रुपमा मान्यता दिने बताएका छन्।
उनले अमेरिकी विदेश मन्त्रालयलाई तेल अभिभमा रहेको अमेरिकी राजदूतावास जेरुसलेममा सार्न पनि निर्देशन दिनेछन्।
उक्त निर्णयले उक्त विवादित शहरबारेको वर्षौंयताको अमेरिकी नीतिलाई तोड्नुका साथै अन्तर्राष्ट्रिय सहमति समेत उल्लंघन गर्नेछ।
अरब देशहरुले उक्त कदमले मुसलमान विश्वमा हिंसालाई बढावा दिनसक्ने चेतावनी दिएका छन्।
घोषणा
तर अमेरिकी अधिकारीहरुले चाहिँ जेरुसलेम इजरेलको राजधानी भएको यथार्थलाई राष्ट्रपति ट्रम्पले स्वीकार मात्रै गर्न लागेको जनाएका छन्।
प्यालेस्टाइनले पनि जेरुसलेमलाई आफ्नो राजधानी दाबी गर्दै आएको छ।
राष्ट्रपति ट्रम्पले गर्न लागेको भनिएको घोषणाले मध्यपूर्वमा शान्तिका लागि मध्यस्थता गर्ने उनको प्रयासमा नै धक्का पुर्याउनसक्ने देखिन्छ।
राष्ट्रपति ट्रम्पले आफ्नो चुनावी अभियानका क्रममा इजरेल समर्थक मतदाताहरुसँग गरेको वाचा पूरा गर्ने योजना बनाइरहेको देखिन्छ।
त्यसक्रममा उनले इजरेल प्यालेस्टाइन तनावको सबैभन्दा संवेदनशील विषय जेरुसलेमको हैसियतकाबारेमा उनले आफ्नो धारणा राख्न गइरहेका छन्।
विवाद
उनको प्रशासनका उच्च अधिकारीहरु ट्रम्पले जेरुसलेम इजरेलको राजधानीका रुपमा काम गरिरहेको यथार्थलाई स्वीकार मात्रै गर्न लागेको बताउँछन्।
अमेरिकी संसदले २२ वर्षदेखि त्यस्तो कदम चाल्न भनिरहेको थियो तर विगतका अमेरिकी राष्ट्रपतिहरुले त्यस्तो नगर्ने अडान लिइरहेका थिए।
उनीहरुले जेरुसलेमको भविष्य लेनदेनका आधारमा तय गरिने समझदारीबाट टुङ्गो लगाइनुपर्नेमा एकमत रहँदै आएका थिए।
एकजना अमेरिकी अधिकारीले उक्त निर्णय रोक्दा पनि शान्ति प्रयासलाई अघि बढाउन कुनै उपलब्धी हासिल नभएको बताए।
तर संयुक्त राष्ट्रसंघ, युरोप र अरब विश्वले लामो समयदेखि त्यसले द्वन्द्व रोक्ने बताउँदै आएका छन्।
जेरुसलेमलाई लिएर इजरेल र प्यालेस्टाइनबीच विवाद मात्रै छैन दुवै देशले उक्त भूमिलाई आफ्नो राजधानी बताउने गरेका छन्।
मुसलमान, इसाई र यहुदीहरुले समेत उक्त भूमिलाई पवित्र स्थलको रुपमा मान्ने गरेका छन्।
बस्ती
इस्लामका धार्मिक स्थलको सुरक्षाको अभिभारा सम्हालिरहेका जोर्डन र साउदी अरेबियाले कडा चेतावनी दिँदै जेरुसलेमलाई इजरेली राजधानीको रुपमा मान्यता दिने कदमले मुसलमान विश्वमा तनाव बढाउनसक्ने चेतावनी दिएका छन्।
तर ट्रम्प प्रशासनका अधिकारीहरु चाहिँ नयाँ निर्णयले धार्मिक स्थलहरुलाई कुनै प्रभाव नपार्ने र सिमाना तथा सार्वभौमसत्ता जस्ता विषय निर्धारण नगर्ने बताउँछन्।
उनीहरु भन्छन् राष्ट्रपति ट्रम्पले अरब नेताहरुसँग विस्तृत कुराकानी गरेका छन् र शान्ति कायम गर्ने एउटा सम्झौताको वातावरण बनाउन उनी प्रतिबद्ध रहेका छन्।
राष्ट्रपति ट्रम्प त्यस्तो समझदारी कायम हुनेमा आशावादी रहेको पनि उनीहरुको भनाइ छ।
जेरुसलेममाथिको इजरेली सार्वभौमसत्ता अन्तर्राष्ट्रिय स्तरबाट हालसम्म स्वीकार गरिएको छैन र इजरेलको सबैभन्दा नजिकको साझेदार रहेको अमेरिका सहित सबै देशहरुले तेल अभिभमा आफ्ना दूतावास राखेका छन्।
सन् १९६७ यता इजरेलले पूर्वी जेरुसलेममा दर्जनौं बस्तीहरु बनाएको छ जहाँ करिब दुई लाख यहुदीहरुको बसोबास छ।
अन्तर्राष्ट्रिय कानुन अनुसार ती बस्तीहरु गैरकानूनी मानिन्छन् तर इजरेलले त्यसलाई अस्वीकार गर्ने गरेको छ।
जेरुसलेमले अमेरिकाबाट इजरेली राजधानीको मान्यता पायो भने ती वस्तीहरु वैधानिक रहेको भन्ने इजरेलको दाबीलाई बल पुग्ने देखिन्छ।