रुसलाई चिनियाँ ड्रोन: कति शक्तिशाली ‛जेडटी-१८०’ ड्रोन
प्रकाशित मिति : फाल्गुन १७, २०७९ बुधबार
चीनले युक्रेन युद्धमा प्रयोग गर्न रुसलाई हतियार उपलब्ध गराउने तयारी गरिरहेको अमेरिकाले आरोप लगाएको छ । यसमा चीनको जेडटी-१८० ड्रोनलाई प्रमुख हतियार मानिएको छ। यो कामिकाजे ड्रोन युक्रेनको राजधानी किभ र अन्य प्रमुख नागरिक केन्द्रहरूलाई निशाना बनाउन प्रयोग गर्न सकिने बताइएको छ। फेब्रुअरी २३ मा, डेर स्पीगेलले रिपोर्ट गरेको छ, चिनियाँ कम्पनी सियान बिंगो इन्टेलिजेन्ट एभिएसन टेक्नोलोजीले रसियाको सेनासँग कामिकाजे ड्रोनको ठूलो उत्पादनमा वार्ता गरिरहेको थियो।
रूसले चाँडै जेडटी-१८० को १०० यूनिट प्राप्त गर्ने :
यस मिडिया आउटलेट अनुसार रूसी रक्षा मन्त्रालयले यस वर्ष अप्रिल सम्म प्रोटोटाइप ‘जेडटी-१८०’ ड्रोनको १०० यूनिट प्राप्त गर्न सक्छ। यो ड्रोनले ५० केजीसम्म वारहेड बोक्ने राख्छ । यद्यपि, सियान बिंगो इन्टेलिजेन्ट एभिएसन टेक्नोलोजीका प्रवक्ताले भइस वर्ल्ड न्यूजसँग कुरा गर्दा यी रिपोर्टहरूलाई अस्वीकार गरेका छन् । उनले रुससँग व्यावसायिक सम्पर्क नभएको बताए । अमेरिकी विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केनले यसअघि फेब्रुअरी २० मा भनेका थिए , ‘बेइजिङले मस्कोलाई घातक हतियार उपलब्ध गराउन सक्छ’, तर चिनियाँ अधिकारीहरूले भने ठाडै अस्वीकार गरे।
युद्ध इतिहासकार र ड्रोन विशेषज्ञता भएका नेटोका सल्लाहकार जेम्स रोजर्सले भने ,चीनले ‘जेडटी-१८०’ ड्रोनको बारेमा विवरण सार्वजनिक गरेको छ। यो एक पटक प्रयोग हुने आत्मघाती ड्रोन हो। यसलाई सकेसम्म धेरै सटीकताका साथ मुख्य लक्ष्यहरू हिट गर्न पठाइनेछ। रोजर्सले तर्क छ, इरानी-निर्मित ‘शहीद-१३६’ ड्रोनसँग मिल्दोजुल्दो दायरा भएको, यो चिनियाँ ड्रोनलाई छिमेकी बेलारुसको किभ लगायत रूसी क्षेत्र वा युक्रेन भित्रका मुख्य लक्ष्यहरूमा सजिलैसँग प्रहार गर्न सकिन्छ। उनले थपे, यस प्रकारको ड्रोन प्रणाली नागरिक केन्द्रहरू जस्तै युक्रेनी राजधानी र युद्धक्षेत्रमा प्रयोग गर्न सकिन्छ।
ड्रोन आक्रमणबाट पुटिनको सन्देश :
रोजर्सले रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले धेरै शक्तिशाली राजनीतिक सन्देश पठाउन चाहेको सम्भावना बढी रहेको बताए। यदि रूसले ‘जेडटी-१८०’को डेलिभरी प्राप्त गर्यो भने, क्रेमलिनले राजनीतिक दबाब बढाउन आगामी महिनाहरूमा नयाँ प्रोटोटाइप ड्रोनहरू तैनाथ गर्न सक्छ। रोजर्सले भने , रसियामा अहिलेसम्म नदेखिएका ड्रोन दृश्यहरूको रिपोर्टले पनि मस्कोले आफ्नो वर्तमान रणनीतिलाई सफल भएको मानेको संकेत गर्न सक्छ। युद्धको अवधिमा, रूसी सेनाले युक्रेनमा सैन्य र नागरिक लक्ष्यहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्न इरानी-निर्मित ‘शाहिद-१३१ र १३६’ ड्रोनहरू प्रयोग गरेको छ।
जेडटी-१८० ड्रोन कति शक्तिशाली :
जेडटी-१८० ड्रोन डेल्टा विंग लेआउटमा बनेको प्रभावकारी UAV हो। पङ्खा-बडी फ्युजन डिजाइनले सम्पूर्ण विमानलाई एरोडायनामिक डिजाइन प्रदान गर्दछ। यो ड्रोनमा तीनवटा इन्धन ट्याङ्की राखिएको छ । यो यस्तो तरिकाले डिजाइन गरिएको छ कि यसको राडार क्रस सेक्शन धेरै कम छ। प्रोपेलरको बलको लागि, यसमा टेल पुश पावरको व्यवस्था गरिएको छ। ‘जेडटी-१८०’ ड्रोन को लागत एकदम कम छ। यसको कम्प्याक्ट डिजाइन यातायात को लागी धेरै सुविधाजनक मानिन्छ। यस बाहेक डेल्टा विंगका कारण यो शत्रुको राडारको चपेटामा आउन कम सक्षम छ ।
जेडटी-१८० ड्रोनका सुविधाहरू :
‘जेडटी-१८०’ ड्रोन २.८ मिटर लामो छ। यसको पखेटाको चौडाइ २.६ मिटर छ। यो ड्रोनको उडान गति ४३ मिटर/सेकेन्ड छ। यो एक पटकमा १० घण्टासम्म उड्न सक्छ। यसको दायरा १८०० किलोमिटर रहेको बताइएको छ । यसले अधिकतम १७० किलोग्राम टेक-अफ वजनको साथ टेक अफ गर्न सक्छ, जबकि यसको पेलोड ३४ किलोग्राम छ। यो ड्रोनले उड्नको लागि क्याटापल्ट-असिस्टेड टेक अफ टेक्नोलोजी प्रयोग गर्दछ।