टाइप २ मधुमेहको संकेत १० वर्ष अगाडि पत्ता लगाउन अध्ययन चल्दै , चिकित्सक भन्छन : परिणाम सकारात्मक छ
प्रकाशित मिति : पुस १०, २०८१ बुधबार
बिरामीहरूमा टाइप २ मधुमेहको संकेत १० वर्ष अगाडि पत्ता लगाउन सकिन्छ कि भनेर अध्ययन भइरहेको बैज्ञानिकहरुले बताएका छन ।
बेलायतको लण्डनका दुई एनएचएस अस्पताल ट्रस्टहरूले कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई) प्रविधिको प्रयोग गरेर यो अध्ययन गरिरहेको बताएका छन ।
इम्पेरियल कलेज र चेल्सी एन्ड वेस्टमिन्स्टर अस्पताल एनएचएस फाउन्डेसन ट्रस्टहरूले एयर डीएम (Aire-DM) नामक एआई प्रणालीको प्रशिक्षण सुरु गरेका छन् ।
यो प्रणालीले बिरामीहरूको ईसीजी (इलेक्ट्रोकार्डियोग्राम) डेटा जाँच गर्दै त्यस्ता सूक्ष्म प्रारम्भिक चेतावनी संकेत पत्ता लगाउने प्रयास गरिरहेको छ । जुन चिकित्सकहरूले सामान्यतया देख्न गाह्रो हुन्छ ।
यो प्रणालीले कत्तिको प्रभावकारी रूपमा काम गर्छ भनेर पुष्टि गर्न २०२५ मा क्लिनिकल परीक्षण गर्ने योजना बनाइएको बिबिसीले उल्लेख गरेको छ ।
प्रारम्भिक अनुसन्धानका अनुसार, यो प्रणालीले झन्डै ७० प्रतिशत जोखिमको सही पहिचान गर्न सक्छ ।
साथै, बिरामीको उमेर, लिङ्ग, उच्च रक्तचाप छ वा छैन र तौल बढी छ कि छैन जस्ता अन्य पृष्ठभूमि जोखिम कारकहरूको विवरण थप्दा यसको भविष्यवाणी क्षमता अझ सुधार हुने प्रमुख अनुसन्धानकर्ता डा फु सियोङ एनजीले बताएका छन् ।
ईसीजी डेटा मात्र पनि राम्रो छ, तर यी अतिरिक्त विवरणहरू थप्दा परिणाम अझ उत्कृष्ट हुनेछ उनले भनेका छन । ईसीजीले मुटुको गतिविधिसँग सम्बन्धित समस्याहरू गति र तालमा भएको गडबडीहरू पत्ता लगाउन सक्छ ।
डा एनजीका अनुसार एआई प्रणालीले पत्ता लगाउने ईसीजी परिवर्तनहरू यति धेरै भिन्न र सूक्ष्म हुन्छन् कि उत्कृष्ट सीप भएका चिकित्सकहरूले पनि तिनीहरूलाई खुला आँखाले व्याख्या गर्न सक्दैनन् ।
परीक्षणका क्रममा दुवै अस्पतालका १ हजार बिरामीहरूको ईसीजी स्क्यान एआई प्रणालीले अध्ययन गर्नेछ । जसले रोग पहिचान र पूर्वानुमानमा मद्दत पुग्छ कि पुग्दैन भनेर जाँच गरिनेछ ।
परियोजनाको लागि वित्तिय सहायता प्रदान गरेको ब्रिटिश हार्ट फाउन्डेसनले मधुमेहको जोखिम भएका व्यक्तिहरू पत्ता लगाउन सक्नुले अन्ततः धेरैको जीवन बचाउन सक्छ ।
अनियन्त्रित टाइप २ मधुमेहले हृदयघात र स्ट्रोकजस्ता गम्भीर समस्या निम्त्याउन सक्छ । स्वस्थ तौल कायम राख्ने, स्वस्थ आहार खाने, र नियमित व्यायाम गर्ने जस्ता उपायहरूले यस्ता जटिलताबाट जोगिन मद्दत गर्दछ ।
ब्रिटिश हार्ट फाउन्डेसनका प्रमुख वैज्ञानिक प्रोफेसर ब्रायन विलियम्सले एआईले नियमित रूपमा संकलित स्वास्थ्य डेटा विश्लेषण गरेर साधारणतया देख्न नसकिने कुरा कसरी पत्ता लगाउन सक्छ भन्ने देखाउने बताए ।
यो प्रकारको जानकारीले टाइप २ मधुमेहको भविष्यको जोखिम भविष्यवाणी गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छ । डायबिटिज यूकेकी डा फे रिलेका अनुसार टाइप २ मधुमेह प्रायः लामो समयसम्म निदान हुँदैन ।
इङ्ल्यान्डमा मात्र १२ लाख मानिस यो रोगबाट पीडित छन । थप लाखौँ मानिस उच्च जोखिममा छन् ।
सुरुमा नै जोखिम भएका मानिसहरू पहिचान गर्न सकिएमा उचित सहयोग पुर्याएर गम्भीर समस्या मुटु फेल हुने र आँखा गुम्ने अवस्थाबाट बच्न सकिन्छ ।