अमेरिकी दूतावास काठमाडौंले आंशिक भिसा सेवा सुचारु गरेपनि डिभीलाई प्राथमिकता नदिइने
प्रकाशित मिति : असार ४, २०७८ शुक्रबार
अमेरिकी दूतावास काठमाडौंले केही आप्रवासी र गैर आप्रवासी भिसा सेवा सुचारु गरेगरेपनि २०२१ का डिभी विजेताहरुको भिसालाई भने प्राथमिकता नदिइने भएको छ । कोरोनाको महामारीका कारण अमेरिकी दूतावास काठमाडौंले अप्रिल २९ देखि सम्पूर्ण भिसा अप्वाइन्टमेन्टहरु रद्द गरेकोमा मंगलबार एक सुचना जारी गर्दै केही केही आप्रवासी र गैर आप्रवासी भिसा सेवा सुचारु गरेको जानकारी दिएको थियो ।
के अब डिभी २०२१ का विजेताहरुको भिसा प्रकृयामा लगिनेछ ? खसोखासले यो प्रश्न अमेरिकी दूतावास काठमाडौंलाई सोध्दा दूतावासको वेवसाइट हेर्न सुझाव दिइएको छ । दूतावासका तर्फबाट खसोखासलाई दिइएको जवाफमा भनिएको छ – ‘हामी तपाइँलाई हाम्रो वेबसाइट हेर्न प्रोत्साहन गर्दछौं, जसले नियमित आधारमा सूचना अपडेट गर्दछ।’
त्यस्तै सोही प्रश्न खसोखासले अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले ब्यूरो अफ कन्सुलर अफेयर्समा पनि सोधेको थियो । ब्यूरो अफ कन्सुलर अफेयर्सले दिएको जवाफमा पनि पनि डिभीका सन्दर्भमा कुनै सन्दर्श समावेश नगरी डिभीलाई प्राथमिकता नदिइएको स्पष्ट संकेत गरेको छ । डिभीलाई केन्द्रीत गरेर प्रश्न सोधिएको भएतापनि जवाफमा डिभीबारे केही समावेश गरिएको छैन ।
अमेरिकी विदेश मन्त्रालयका अधिकारीका तर्फबाट खसोखास प्रधानसम्पादक किशोर पन्थीलाई दिइएको जवाफमा भनिएको छ – ‘विदेश मन्त्रालय आप्रवासी र गैरआप्रवासी यात्रु दुबैलाई अमेरिकाको बैध यात्राका लागि सहजिकरणको एउटा मुख्यमध्येको जिम्मेबारी बहन गर्न प्रतिबद्ध छ । कोरोना महामारीको कारण विदेश मन्त्रालयको भिसा प्रशोधन क्षमतामा गहिरो कटौती भएको छ। स्वास्थ्य निर्देशनहरू र हालैका अमेरिकाको यात्रा प्रतिबन्धका नियम अनुरूप विदेश मन्त्रालयले निरन्तर रूपमा विश्वभर भिसा आवेदनलाई प्रभावकारी तरिकाबाट प्रकृयामा लैजान विभिन्न तरिकाहरु खोजिरहेको छ ।’
विदेश मन्त्रालका अधिकारीका तर्फबाट अगाडि भनिएको छ – ‘हाल काठमाडौंमा रहेको अमेरिकी दूतावास नियमित भिसा सेवाका लागि बन्द रहेको छ । दूतावास आपतकालिन भिसाहरु र अन्तरवार्ता आवश्यक नपर्ने सिमित भिसा आवेदनमात्र प्रकृयामा लैजान सक्षम छ । यसका अतिरिक्त हामी अमेरिकी नागरिकका दम्पत्ति र छोराछोरीका भिसाहरु प्रकृयामा लैजान सक्षम छौं । हामीले यथासम्भव नियमित भिसा सेवा सुचारु गर्नेछौं तर कहिलेदेखि भन्नेबारे खास मिति प्रदान गर्न असक्षम छौं । दूतावासको संचालन अवस्थाबारे अमेरिकी दूतावास काठमाडौंको वेवसाइट नियमित हेर्नुहोला ।’
गत आइतबार बसेको उपत्यकाका तीन जिल्लाका प्रजिअहरुको वैठकले विदेशमा अध्ययन गर्न जानुपर्ने र डिभी लोटरी विजेताहरुलाई अन्तर्वार्ताको लागि दुतावास सम्म जानको लागि सहजीकरण गर्ने निर्णय गरेको थियो । नेपाल सरकारकाबाट जारी स्वास्थ्यका मापदण्ड परिपालना गरी कुटनीतिक नियोगले आवश्यक अन्तर्वार्ता लिन सक्ने प्रमुख जिल्ला अधिकारीहरुको निर्णयपछि अमेरिकी दूतावास काठमाडौंले आंशिक भिसा सेवा सुचारु गरेको हो ।
डिभी विजेताका सन्दर्भमा दूतावासले केही दिन अगाडि प्रश्नोत्तर जारी गरेको थियो । तर डिभी विजेताको भिसा विदेश मन्त्रालयले अन्तिम प्राथमिकतामा राखेका कारण सन् २०२१ का झण्डै ३८ सय नेपाली डिभी विजेताहरु चिन्ता र अन्यौलमा छन् ।
कोरोनाको महामारीका कारण अमेरिकी सरकारले डाइभर्सिटी भिसालाई सबैभन्दा कम प्राथमिकतामा राखेपछि २०२१ का डिभी विजेताहरुले भिसा पाउन सकेका छैनन् । अक्टोबर १ देखि आर्थिक बर्ष २०२२ का डिभी विजेताहरुले भिसा पाउन सुरु गर्ने प्रावधान रहेकाले वर्तमान प्रावधान अनुशार सेप्टेम्बर अन्तिमसम्म भिसा नपाएका हरुले त्यसपछि भिसा पाउनसक्ने छैनन् ।
आर्थिक बर्ष २०२१ मा ३८०१ जना नेपालीहरुले डिभी लोटरी जितेकोमा अहिलेसम्म कसैले पनि भिसा पाउन सकेका छैनन् ।
गतबर्ष कोरोनाको महामारीका कारण अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आप्रवासन रोक लगाउँदै डिभी विजेताहरुको भिसामा समेत प्रतिबन्ध लगाएका थिए । तर अदालतले डिभी विजेताहरुलाई भिसा जारी गर्न सरकारलाई आदेश दिएपछि गतबर्षको सेप्टेम्बरमा डिभी विजेताहरुले भिसा प्राप्त गर्न सफल भएका थिए । उनीहरुले भिसा पाएपनि अध्यागमन रोकका कारण फेब्रअरी अन्तिमसम्म अमेरिका आउन भने पाएका थिएनन् । फेबु्रअरीमा अदालतले ट्रम्पको आप्रवासन रोक खारेज गरिदिएपछि उनीहरु अमेरिका आउन पाएका थिए ।
ट्रम्पले कार्यकारी आदेशमार्फत सन् २०२० को भिसाको औचित्य समाप्त गरेकोमा संघीय अदालतले त्यसको बिरुद्धमा फैसला गरेपछि सेप्टेम्बरमा ४०४ जना नेपालीहरुले डाइभर्सिटी भिसा प्राप्त गरेका थिए । आर्थिक बर्ष २०२० का लागि ३६९६ जना नेपालीहरुले डिभी लोटरी पारेका थिए । तर उनीहरुमध्ये झण्डै साढे १३ सय जना प्राथमिक डिभी विजेताहरुलेमात्र अमेरिकाको भिसा प्राप्त गर्न सफल भए । प्राथमिक डिभी विजेताहरु र उनीहरुका परिवारका सदस्यहरुसहित गतबर्ष २ हजार ८५ जना नेपालीहरुले डाइभर्सिटी भिसा पाउन सफल भएका थिए ।
तर आर्थिक बर्ष २०२१ का डिभी विजेताहरुको परीदृश्य सन् २०२० का डिभी विजेताहरुको तुलनामा अझ खराब भएको छ । प्रत्यक्ष रुपमा कुनै आप्रवासन रोक नभएपनि अमेरिकी सरकारको विदेश मन्त्रालयले दूतावासहरुलाई डाईभर्सिटी भिसालाई सबैभन्दा कम प्राथमिकतामा राख्न निर्देशन दिएपछि लोटरी विजेताहरुले भिसा पाउन सकेका छैनन् । अहिलेकै अवस्था कायम रहेमा सन् २०२१ का डिभी विजेताहरुले २०२० का विजेताले जति पनि भिसा नपाउने देखिएको छ ।
पासपोर्ट अनिवार्य गर्दा पनि २०२१ को डिभी लोटरी कार्यक्रममा ६ लाख ८८ हजार ५ सय २ जना नेपालीहरु सहभागी भएका थिए । प्राथमिक आवेदन दिने नेपालीहरु ४ लाख २१ हजार ७ सय ६५ जना रहेका थिए ।
उनीहरुका २ लाख ६६ हजार ७३७ परिवारका सदस्यहरुसहित सहित ६ लाख ८८ हजार ५ सय २ नेपालीहरु सन् २०२१ को डिभी कार्यक्रममा सहभागी भएका थिए । उनीहरुले सन् २०१९ को अक्टोबर २ देखि नोभेम्बर ५ सम्म डिभी लोटरीका लागि आवेदन दिएका थिए ।