बजेट प्रकृयाबाट कागजपत्रविहिनलाई ग्रिनकार्डको बाटोमा लैजाने बाटो बन्द
प्रकाशित मिति : आश्विन ५, २०७८ मंगलबार
डेमोक्र्याट्सहरुले टीपीएस र डाका लगायतले समेटका लाखौं कागजपत्रविहिनलाई बजेट बिलमार्फत ग्रिनकार्डको बाटोमा लैजान नसक्ने भएका छन् । सिनेटको पार्लियामेन्टेरियनले यस्तो निर्णयपछि अब रिपब्लिकनको समर्थन आवश्यक नपर्ने साढे ३ ट्रिलियन डलरको बजेट बिलमा कागजपत्रविहिनलाई ग्रिनकार्डको बाटोमा लैजाने विषय समावेश नहुने भएको छ ।
सिनेटमा निष्पक्ष व्याख्याताका रुपमा चिनिने पार्लियामेन्टेरियन एलिजाबेथ म्याक्डोनोले कागजपत्रविहिनलाई बजेट बिलमार्फत नै ग्रिनकार्ड हुँदै नागरिकताको बाटोमा लैजाने डेमोक्र्याट्सको योजनाबिरुद्ध निर्देशन दिएकी हुन् । योसँग अब बजेट बिलमार्फत कागजपत्रविहिनलाई ग्रिनकार्डहुँदै नागरिकताको बाटोमा लैजाने बाटो बन्द भएको छ ।
बजेट प्रकृयाबाट अगाडि बढाइने खर्च विधेयकमा कागजपत्रविहिनको योजना राख्दा बजेट बिलको नियम पालना नहुने एलिजाबेथ म्याक्डोनोको भनाई छ । यसैमहिनाको सुरुतिर डेमोक्र्याट्सहरुले चारश्रेणीमा पर्ने कागजपत्रविहिनलाई ग्रिनकार्डको बाटोमा लैजाने योजना बजेट बिलमा समेट्न अनुमतिका लागि आग्रह गरेका थिए । जसमा डाकाले समेटेका, टीपीएसवाहक, कागजपत्रविहिन कृषि कामदार र कागजपत्रविहिन अत्यावश्यक कामदार गरी झण्डै ८० लाख रहेका थिए ।
रिपब्लिकनको समर्थनबिना नै बजेट प्रकृयाबाट खर्च विधेयक पारित गर्न लागिएकाले त्यसमा के समावेश गर्न मिल्ने के नमिल्ने भन्ने सन्दर्भमा कडा प्रावधानहरु रहेका छन् । किनभने बजेट प्रकृयाबाट बिल पारित गर्दा सामान्य बहुमत भए पुग्छ, फिलिबस्टर प्रकृयाबाट जानु पर्दैन ।
पचास पचासमा विभाजित सिनेटमा टाइब्रेक मत उपराष्ट्रपति कमला ह्यारिसले हाल्न पाउने भएकाले सबै डेमोक्र्याट्सको समर्थन भएमा बजेट प्रकृयाबाट सामान्य बहुमतबाट बिल पारित गर्न सकिन्छ । अन्यथा फिलिबस्टर प्रकृयाबाट अगाडि बढ्दा ६० मतको आवश्यकता हुन्छ, जसका लागि १० जना रिपब्लिकन सिनेटरहरुबाट समर्थन प्राप्त गर्न आवश्यक हुन्छ ।
बजेट प्रकृयाबाट टीपीएसले समेटेका लगायतका कागजपत्रविहिनहरुलाई ग्रिनकार्डको बाटोमा लैजाने बिल पारित भएको भए अमेरिकामा रहेका १० हजारभन्दा बढी नेपालीहरु ग्रिनकार्डका लागि योग्य हुनसक्ने सम्भावना रहेको थियो । उनीहरुका परिवारका सदस्यहरुलाई समेत जोड्दा यो संख्या तीनगुणासम्म बढी हुनसक्ने अनुमान छ । अमेरिकामा टीपीएसले समेटेका नेपालीहरु ९ हजारभन्दा धेरै रहेका छन् ।
अबको बाटो के ?
अब टीपीएस र डाकाले समेटेका लगायतलाई ग्रिनकार्ड हुँदै नागरिकताको बाटोमा लैजान डेमोक्र्याट्सहरुले दुबै सदनबाट नियमित अध्यागमन विधेयक अगाडि बढाउनुपर्छ । हाउसमा डेमोक्र्याट्सको बहुमत रहेपनि सिनेटमा फिलिबस्टर ६० भोट आवश्यक पर्ने भएकाले रिपब्लिकनको समर्थन विना यो विधेयक अगाडि बढ्न सम्भव छैन ।
तर रिपब्लिकनहरु भने डेमोक्र्याट्सको अध्यागमनबारेको यो योजना अगाडि बढाउने पक्षमा रहेका छैनन् । सिनेटमा कम्तीमा १० जना रिपब्लिकन सांसदको समर्थन प्राप्त गर्न सकेमा बिल अगाडि बढ्नसक्छ । तर १० जना रिपब्लिकनको समर्थन जुटाउन सहज भने छैन ।
आगामी चुनावबाट सिनेटमा डेमोक्र्याट्सहरुले कम्तीमा ६० सिट पुर्याउन सकेको खण्डमा पनि अध्यागमनबारेको बिल पारित हुनसक्छ । तर सन् २०२२ को चुनावमा डेमोक्र्याट्सहरुले थप १० सिट जोड्न सहज भने छैन ।
गत मार्चमा अमेरिकी संसदको तल्लो सदन प्रतिनिधिसभाबाट डाका र टीपीएसबाहकलाई नागरिकताको बाटोमा लैजाने अध्यागमन बिल पारित भएको थियो । ११ मिलियनलाई कागजपत्र दिने खाकासहित राष्ट्रपति जो बाइडेनले अगाडि सारेको अमेरिकी नागरिकता ऐन २०२१ बिलभन्दा फरक यो बिलका पक्षमा ९ जना रिपब्लिकन सांसदहरुले समेत मतदान गरेका थिए ।
दुबै सदनबाट यो बिल पारित भएमा बाल्यकालमा अमेरिका आएका कागजपत्रविहिन र टीपीएसबाहकलाई नागरिकताको बाटो खुल्नेछ । यद्यपी सिनेटबाट बिल पारित गर्न भने सहज छैन । अमेरिकन ड्रिम एण्ड प्रमिस एक्टमा टीपीएस र बाल्यकालमा अमेरिका आएका कागजपत्रविहिनलाई संरक्षण प्रदान गर्ने डाकाले समेटेकाहरुलाई ग्रिनकार्डको बाटोमा लैजाने उल्लेख थियो ।