न्युयोर्कमा इतिहास रच्ने दौडमा नेपाली अमेरिकन उम्मेदबार, निर्णायक हुनसक्छ अल्संख्यकको मत !
प्रकाशित मिति : जेष्ठ १३, २०७९ शुक्रबार
न्युयोर्क राज्य संसदमा नेपाली मूलकी सराहना श्रेष्ठले उम्मेदबारी घोषणा गरेकी छिन् । न्युयोर्क राज्यको संसदमा उम्मेदबारीको घोषणा गर्ने उनी नेपाली मूलकी पहिलो अमेरिकन हुन् । श्रेष्ठले न्युयोर्क राज्य संसदको तल्लो सदनमा डिस्ट्रिक्ट १०३ बाट उम्मेदबारीको घोषणा गरेकी हुन् ।
श्रेष्ठको चुनावी अभियानमा सहयोग गर्नका लागि यहाँ क्लीक गर्नुहोला ।
जलवायु संकट र आर्थिक तथा सामाजिक न्यायका विषयमा आवज उठाउदै आएकी उनले न्युयोर्क अल्स्टर र डचेज काउन्टीको प्रतिनिधित्व गर्ने क्षेत्रबाट उम्मेदबारीको घोषणा गरेकी हुन् । श्रेष्ठलाई डेमोक्रेटिक सोसलिष्टको हडसन भ्याली च्याप्टरले इन्डोर्स गरेको थियो ।
आगामी प्राइमरीका लागि श्रेष्ठले गतबर्ष नै चुनावी अभियान सुरु गरेकी थिइन् । श्रेष्ठले न्युयोर्क हेल्थ एक्ट, गुड कज इभिक्सन र ग्रिन न्यु डिलजस्ता बामपन्थी एजेण्डाहरुको समर्थन गरेकी छिन् । डेमोक्रेटिक सोसलिष्टको हडसन भ्याली च्याप्टर र फर द मेनी नामको समुहले श्रेष्ठको उम्मेदबारीको समर्थन गरेका थिए ।
उनको उम्मेदबारीको चर्चित अमेरिकन सांसद अलेक्जान्ड्रिया ओकासिओ कोर्टेजले पनि समर्थन गरिसकेकी छिन् । त्यस्तै अमेरिकन चर्चित कलाकार र अधिकारकर्मी सिन्थिया निक्सनले पनि उनको उम्मेदबारीको समर्थन गरेकी छिन् ।
उनले जुनमा हुने प्राइमरीमा अर्का उम्मेदबार केभिन काहिलसँग प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्नेछ । जुनमा हुने प्राइमरी चुनावमा जितेको खण्डमा उनले नोभेम्बरमा हुने अन्तिम चुनावमा जित्ने लगभग निश्चित रहनेछ । श्रेष्ठ अमेरिकामा डेमोक्रेटिक सोसलिष्टकी सदस्य समेत हुन् भने उनी डेमोक्रेटिक सोसलिष्टको मिड हड्सन भ्याली च्याप्टरका लागि अल्स्टर काउन्टी सह अध्यक्ष समेत हुन् । त्यस्तै उनी स्वच्छ, नवीकरणीय, किफायती र पहुचयोग्य विद्युत आपूर्तिको प्रवद्र्धनका क्षेत्रमा काम गर्ने गठबन्धन पब्लिक पावर न्युयोर्ककी नेता समेत हुन् ।
न्युयोर्क राज्यको तल्लो सदनमा हरेक सांसदले झण्डै १ लाख ३० हजार बासिन्दाको प्रतिनिधित्व गर्दै आएका छन् । न्युयोर्क राज्य संसदको तल्लो सदनमा प्रतिनिधित्व गर्ने सांसदको कार्यकाल २ बर्षको हुने गर्छ । सन् २०२० को डेमोक्रेटिक प्राइमरी रद्द गरिएको थियो भने चुनावमा केभिन काहिलले ५१ हजार २ सय ३४ मत ल्याएर विजय भएका थिए ।
केभिनले डिस्ट्रिक्ट १०३ बाट सन् २०१२ देखिका चुनावमा लगातार जित्दै आएका छन् । त्योभन्दा अगाडि उनले डिस्ट्रिक्ट १०१ बाट सन् १९९८ देखि २०१० सम्म जित्दै आएका थिए । त्योभन्दा अगाडि उनले सन् १९९२ बाट पनि उक्त क्षेत्रबाट न्युयोर्क राज्य संसदको तल्लो सदनमा चुनाव जितेका थिए । तर यसपटक उनले नेपाली अमेरिकन उम्मेदबार सराहना श्रेष्ठसँग डेमोक्रेटिक प्राइमरीको सामना गर्नुपर्नेछ ।
सन् २००१ मा अध्ययनका लागि न्युयोर्क आएकी श्रेष्ठ ग्राफिक डिजाइनरका रुपमा काम गर्दा गर्दै नेपालमा लोकतन्त्रका पक्षमा समेत वकालत गरेकी थिइन् । उनले संचालन गरेको अनलाइन साहित्य जर्नलमा प्रकाशित राजनीतिक लेखका कारण तत्कालिन राजतन्त्रले उनको अनलाइनमाथि नेपालमा प्रतिबन्ध समेत लगाएको थियो । श्रेष्ठले सन् २०१९ मा अमेरिकन नागरिकता प्राप्त गरेकी थिइन् ।
पछिल्लो समयमा अमेरिकन मुलधारको राजनीतिमा नेपाली अमेरिकनहरुको सहभागिता बढ्दै गएको छ । जननिर्वाचित सबैभन्दा उच्च पदमा पुग्न सफल नेपाली अमेरिकन मेरिल्याण्ड राज्यका सांसद ह्यारी भण्डारी हुन् ।
अल्पसंख्यकको मतको महत्व
न्युयोर्कमा नेपालीहरुको संख्या बढ्दै जाँदा अमेरिकी नागरिकता लिने नेपालीहरुको संख्या पनि बढ्दै गइरहेको छ । न्युयोर्कमा झण्डै ९ हजार नेपालीहरु अमेरिकी चुनावमा मतदानका लागि योग्य रहेको विभिन्न तथ्यांकहरुले देखाएको छ ।
अमेरिकाभर झण्डै ६० हजार नेपालीहरुले अमेरिकी नागरिकता लिइसकेको अमेरिकी सरकारको डिपार्टमेन्ट अफ होमल्याण्ड सेक्युरिटीको तथ्यांकले देखाएको छ । त्यसमध्ये झण्डै १५ प्रतिशत नेपालीहरु न्युयोर्क निवासी रहेका छन् ।
नेपाली अमेरिकनहरु अल्पसंख्यक समुदायहरु रहेपनि अमेरिकाको चुनावमा सकृयताका साथ सहभागिता जनाउँदै आएका छन् । अमेरिकी मुलधारको राजनीतिमा नेपाली अमेरिकनको चासो र सहभागिता विगतका बर्षहरुमा बढ्दै गइरहेको छ । चुनावमा उम्मेदवारी दिनेमात्र होइन, चुनाव जितेर इतिहास कायम गर्ने काम समेत नेपाली अमेरिकनले सुरु गरेका छन् ।
अमेरिकन राजनीतिमा नेपाली मुलका अमेरिकनहरुको पनि सकृय सहभागिताको सन्देश दिनका लागि पनि मतदानमा सहभागी हुनुपर्ने नेपाली अमेरिकन मतदाताहरु बताउँछन् । तीमध्येका एक नेपाली अमेरिकन मतदाता विश्व शाह भन्छन् –‘अल्पसंख्यकको पनि अमेरिकी राजनीतिक प्रकृयामा सकृय सहभागिता हुनुपर्छ । मतदानलाई आफ्नो अधिकार र कर्तब्यका रुपमा लिनुपर्छ । एउटामात्र भोट दिंदा पनि यसको गणना हुन्छ । अल्पसंख्यकको पनि अमेरिकी राजनीतिक प्रकृयामा सकृय सहभागिता हुनुपर्ने सन्देश दिनका लागि मतदान गर्छु ।’
त्यस्तै न्युयोर्कको क्वीन्समा बस्दै आएका नेपाली अमेरिकन मतदाता पुरुषोत्तम पन्थी भन्छन् –‘आफ्नो मताधिकारको प्रयोग आफ्नो अधिकारको प्रयोग र कर्तब्य हो । त्यसैले चुनावमा कस्ले हार्छ वा जित्छ भन्दा पनि मताधिकारको प्रयोग गर्नुपर्छ ।’
‘अल्पसंख्यक भएपनि राजनीतिक प्रकृया सहभागी हुनुपर्छ । चुनाव अल्पसंख्यकलाई अगाडि आउनसक्ने बाटो पनि हो । मतदानमा सहभागी हुँदा अल्पसंख्यक समुदायका समस्या समाधानका लागि राजनीतिज्ञहरुको चासो बढ्छ । अल्पसंख्यकहरु पनि नेतृत्वमा आउनसक्छन् । अल्पसंख्यक भएपनि अँध्यारो ठाउमा बत्ति बालेर अगाडि बढ्नसक्ने र अझ फड्कोमार्नसक्ने सम्भावना रहन्छ ।’ पन्थी भन्छन् ।
त्यस्तै नेपाली अमेरिकन मनमोहन सिंह घिमिरेले मतदान गर्न पाउनु आफ्नो अधिकार रहेको र आफ्नो प्रतिनिधि चुन्न पाउने अधिकारको आफूले भरपुर प्रयोग गर्ने बताउँछन् । मतदान प्रजातन्त्रको कडी र अधिकार भएकाले यो अधिकारको सदुपयोग गर्नु सबैको कर्तब्य भएको बताउँछन् उनी ।
‘अल्पसंख्यकको पनि मत गणना हुन्छ । अल्पसंख्यक समुदायको पनि राजनीतिक प्रकृयामा उपस्थीति देखिन्छ । हामी गणना भएका छौं भनेर हाम्रो आवाज बुलन्द हुनेछ । नेताहरुलाई पनि नेपाली अमेरिकन मतदाता पनि छन् हामी भोट माग्न जानुपर्छ, भन्ने चासो बढ्छ ।’ घिमिरे भन्छन् ।