मंगलबारको दुर्लभ ‘ब्लड मुन’ ग्रहण २०२५ सम्मका लागि अन्तिम, कसरी हेर्ने ?
प्रकाशित मिति : कार्तिक २१, २०७९ सोमबार
जुनमा पाँचवटा ग्रहहरूको दुर्लभ पङ्क्तिबद्धता र मेमा पूर्ण चन्द्रग्रहणको साथमा सन् २०२२ मा शानदार स्काईवाचिङ भएको छ । तर ८ नोभेम्बर मंगलबार पृथ्वीले लगभग तीन वर्षका लागि अन्तिम चन्द्रग्रहणको अनुभव गर्दैछ ।
पूर्ण चन्द्रमाको अनौठो रातो रङको कारणले यसलाई ब्लड मुन भनेर चिनिन्छ । खग्रास चन्द्रग्रहण सबैका लागि एक शानदार खगोलीय घटना हेर्नको लागि उत्कृष्ट अवसर हो । यसलाई हेर्न कुनै दूरबीन वा विशेष उपकरणहरू आवश्यक पर्दैन।
मंगलबारपछि अर्को खग्रास चन्द्रग्रहण २०२५ को मार्चसम्म हुनेछैन । पूर्ण चन्द्रग्रहण तब हुन्छ जब सूर्य र चन्द्रमाको बीचबाट पृथ्वी जान्छ र चन्द्रमामा आफ्नो छाया पार्छ । सूर्यको प्रकाश पूर्ण रूपमा अवरुद्ध गर्दा पनि पृथ्वीको वायुमण्डल पर्याप्त पारदर्शी भएका कारण केही प्रकाश चन्द्रमामा पुग्छ।
प्रकाशको छोटो नीलो तरंग लम्बाइ लामो रातो भन्दा बढी छरिदा चन्द्रमालाई रातो दागको चमक दिन्छ। त्यसैले यसलाई ब्लड मुन नाम दिइएको हो । यो वायुमण्डलीय तितरबितर सूर्योदय र सूर्यास्तको बेला पृथ्वीबाट रातो देखिने जस्तै समान घटना हो ।
८ नोभेम्बरमा हुने चन्द्र ग्रहण १ घण्टा २५ मिनेटको हुनेछ । जसको मतलब हामी सबैसँग बाहिर निस्कने प्रशस्त समय छ । आँखा अँध्यारोमा समायोजन गरेर हाम्रो आफ्नै ग्रहको छायाले रातो रंगमा बदलिएको ब्लड मुन हेर्न सकिनेछ ।
ग्रहण विश्वको ठूलो भागमा देखिनेछ । अष्ट्रेलिया, न्यूजिल्याण्ड र एशियाका ठूलो भागहरूमा मंगलबार राती ग्रहण देखिनेछ र अस्ट्रेलियालीहरूका लागि ग्रहण स्थानीय समय अनुशार बेलुका ८ बजेर ९ मिनेटमा सुरु हुनेछ । पूर्णरुपमा ९ बजेर १६ मिनेटमा लाग्नेछ भने १० बजेर ४१ मिनेटसम्म कायम रहनेछ ।
उत्तरी अमेरिका र दक्षिण अमेरिकाका केही भागहरूमा पनि मंगलबार बिहानको प्रारम्भिक घण्टामा सूर्य उदाउँनु अघि ग्रहण हेर्न सकिनेछ । न्युयोर्क समय अनुशार विहान ३ बजेबाट ग्रहण सुरु हुनेछ भने पूर्णरुपमा ५ बजेर १६ मिनेटमा लाग्नेछ । ६ बजेर ४१ मिनेटमा समाप्त हुनेछ ।
