इस्टर सन्डे के हो ? यो किन मनाइन्छ ?
प्रकाशित मिति : चैत्र २६, २०७९ आईतबार
संसारभरि करोडौं मानिसहरू इस्टर सन्डे मनाइरहेका छन् । यो क्रिस्चियन चाडले येशू ख्रीष्ट बौरिएको सम्झना गर्दछ। इस्टरका लागि परम्पराहरू र धार्मिक अनुष्ठानहरू सम्प्रदायहरू र विश्वभरि फरक फरक हुने भएपनि धेरै ईसाईहरूले चर्च सेवाहरू र प्रार्थना मार्फत छुट्टी मनाउँछन्। त्यो बाहेक अरूहरूले पनि रंगीन अण्डाहरू, चकलेटका टोकरीहरूका साथ जादुमय इस्टर बन्नीको भ्रमणको आशा गरिरहेका हुन सक्छन् ।
रोमनहरुले येशू ख्रीष्टलाई क्रूसमा टाँगे पछि बौरिएको विश्वास गरिन्छ । इस्टरको जरा ख्रीष्ट मृत्युबाट बौरी उठेको साताको एकदिनसँग जोडिएको छ । यो यहूदी सब्बथ पछि हप्ताको पहिलो दिन हुन्थ्यो, जुन शनिबार थियो ।
प्रारम्भिक क्रिस्चियनहरूले प्रत्येक आइतवारलाई इस्टर जस्तै मनाउने गर्थे। प्रारम्भिक रूपमा इस्टरको कुनै वार्षिक उत्सव थिएन, तर दोस्रो र तेस्रो शताब्दीमा, त्यहाँ इस्टरको वार्षिक उत्सव हुन थाल्यो । पछि उत्सव बढ्यो।
इस्टरले पवित्र हप्ताको अन्तिम दिनलाई बुझाउछ । जसमा धेरै दिनहरू हुन्छन् जुन प्रत्येकले आफ्नै महत्त्व राख्दछ। येशू यरूशलेममा प्रवेश गर्दाको स्मरण गर्दै पाम सन्डे मनाइन्छ । अन्तिम भोजको स्मरण गर्दै होली थर्सडे मनाइन्छ । येशूको क्रूसमा टाँगिएको र मृत्युको सम्झना गर्दै गुड फ्राइडे मनाइन्छ भने येशूको पुनरुत्थानको स्मरण गर्दै इस्टर सन्डे मनाइन्छ ।
इस्टर मास क्याथोलिकको सबैभन्दा लामो सत्र मध्ये एक हो। केहीको लागि इस्टर भिजिल शनिबार राति सूर्यास्त पछि वा आइतबार बिहान इस्टरको सूर्योदयमा सुरु हुन्छ। क्याथोलिक र अर्थोडक्स चर्चहरू जस्ता केही क्रिश्चियन चर्चहरूले पनि इस्टरको अक्टेभ मनाउँछन् ।
इस्टरको मिति प्रत्येक वर्षको सामान्यतया मार्च २२ र अप्रिल २५को बीचमा हुन्छ । छोटकरीमा भन्दा पूर्णिमा पछिको पहिलो आइतवार इस्टर पर्छ। पश्चिमी ईसाई धर्मले ग्रेगोरियन क्यालेन्डर प्रयोग गर्दछ। जस अनुशार सन् २०२३ मा इस्टर अप्रिल ९ मा परेको छ ।
धार्मिक अनुष्ठानहरू बाहेक, इस्टरको व्यावसायिक उत्सवहरूले अण्डा, चल्ला र निस्सन्देह, इस्टर बन्नीको छुट्टीको प्रतीकलाई लोकप्रिय बनाएको छ। यी प्रतीकहरू धर्मसँग जोडिएको छ ।
उत्तरी गोलार्धमा जहाँ इस्टर वसन्तमा हुन्छ, मौसमसँग सम्बन्धित नयाँ जीवनका छविहरू छुट्टीसँग जोडिएका छन् । चल्ला र अण्डाहरू वसन्त ऋतुको वरिपरि नयाँ जीवन र प्रजनन क्षमताको संकेत हुन् ।
इस्टर अण्डाहरूले पनि येशूको चिहान र पुनरुत्थानको प्रतिनिधित्व गर्छन् । अण्डा रङगाउने प्रचलन पुरातन मध्य पूर्वमा सुरु भएको थियो जब मानिसहरूले अण्डा रङगाउन प्याजको छाला प्रयोग गर्थे ।
अण्डाहरू पनि तिनीहरूको महत्त्वको कारणले सजाइएको थियो । बुधबार र इस्टर सन्डेको बीचमा उपवासको समय अवधिमा मासु साथै दुग्ध उत्पादनहरू खान छाडिएको थियो । अण्डा खान पाउनु साँच्चै ठूलो कुरा थियो। त्यसैबेला मानिसहरूले अण्डा सजाउने चलन सुरु गरे ।