१५९ बर्ष अगाडि गोली हानी मारिएका अमेरिकाका १६ औं राष्ट्रपति अब्राहम लिंकनको जन्म दिन भोलि
प्रकाशित मिति : माघ २८, २०८० आईतबार
अमेरिकामा हरेक वर्ष फेब्रुअरी १२ मा अब्राहम लिंकनको जन्म दिन मनाउन केही राज्यमा बिदाको दिइन्छ । तर यो विदाको पालना राज्य अनुसार फरक छन् । केहीले यसलाई छुट्टै अवसरको रूपमा मनाउँछन् भने अरूले फेब्रुअरीमा जर्ज वाशिंगटनको जन्मदिनसँग जोडेर राष्ट्रपति दिवसका दिनमा मनाउँछन् ।
लिंकनको जन्मदिनलाई सार्वजनिक बिदाको रूपमा मनाउने केही राज्यहरूमा केन्टकी, कनेक्टिकट, इलिनोय, इन्डियाना, मिशिगन, ओहायो, क्यालिफोर्निया, मिसौरी, न्युजर्सी र न्यूयोर्क समावेश छन्। जसको परिणामस्वरूप सरकारी कार्यालयहरू र केही व्यवसायहरू दिनको लागि बन्द हुन्छन्। यो उत्सवले अमेरिकाको सबैभन्दा ठूलो राष्ट्रपतिको विरासतलाई सम्मान गर्दछ।
लिंकनको जन्मदिन अमेरिकामा हरेक वर्ष फेब्रुअरी १२ मा राष्ट्रपति अब्राहम लिंकनको जन्मको सम्मानमा मनाइन्छ। यो छुट्टी मनाउने परम्परा जुलियस फ्रान्सिसले १८७० को दशकमा न्यूयोर्कको बफेलोबाट सुरु गरेको हो। सन् १८०९ मा जन्मेका राष्ट्रपति लिंकनले अमेरिकालाई सबैभन्दा ठूलो संकट अमेरिकी गृहयुद्धबाट पार लगाएका थिए । अमेरिकामा दास प्रथा अन्त गर्ने श्रेय अब्राहम लिङ्कनमा नै जान्छ । उनलाई राष्ट्रको एकता जोगाउने, संघीय सरकारलाई सुदृढ पार्ने र अर्थतन्त्रको आधुनिकीकरणका लागि स्मरण गरिन्छ।
एक सफल औषधि पसलका मालिक जुलियस फ्रान्सिसले वार्षिक उत्सवहरू आयोजना गरेर लिंकनको विरासतलाई प्रवर्द्धन गर्नु नै आफ्नो जीवनको लक्ष्यबनाए । उनको प्रयासको बावजुद लिंकनको जन्मदिनलाई अमेरिकी सरकारले भने संघीय छुट्टीको रूपमा कहिल्यै मान्यता दिएन। तर लिंकनको जन्मदिनको द्विशतवार्षिकीको एक भागको रूपमा,यूएस मिन्टले चार नयाँ लिंकन सेन्टहरू जारी गरेको थियो । सम्झनामूलक सिक्काहरूमा लिंकनको जीवनका चरणहरू देखाउने नयाँ डिजाइनहरू थिए ।
अब्राहम लिंकन १८६१ मा अमेरिकाको १६ औं राष्ट्रपति बने जसले सन् १८६३ दासहरुलाई सधैंभरि मुक्त गर्ने घोषणा गर्ने मुक्ति घोषणा जारी गरेका थिए । अब्राहम लिङ्कनको जन्म एउटा गरीब अश्वेत परिवारमा भएको थियो। ती प्रथम रिपब्लिकन थिए जो अमेरिकाका राष्ट्रपति बनेका थिए। राष्ट्रपति बन्नु पूर्व उनी वकील, राज्य सांसद, अमेरिकाका प्रतिनिधि सभाका सदस्य थिए। उनी दुई पटक सीनेटको चुनावमा असफल पनि भए।
१४ अप्रिल १८६५ मा जोन विल्क्स बुथद्वारा अब्राहम लिंकनको हत्या गरिएको थियो । वाशिंगटन डीसीमा थिएटरमा नाटक हेरिरहेको बेलामा उनको टाउकोमा गोली हानिएको थियो । घटनाको समयमा बाल्कोनीमा बसेका लिंकनका सुरक्षा गार्ड जोन पार्कर उनीसँग थिएनन् । नाटककै बीचमा सुरक्षा गार्ड बाहिरिएका थिए ।
राति १० बजेर १५ मिनेटमा मौका देखेर लिंकनको टाउकोको पछाडि गोली हानिएको थियो । मेजर हेनरी रथबोनले आक्रमणकारी वाइक्स बुथलाई नियन्त्रणमा लिने प्रयास गरे, तर सफल भएनन्। भोलिपल्ट बिहान ७ बजेर २२ मिनेटमा थिएटरको अगाडि रहेको पीटरसन हाउसमा उनको मृत्यु भयो। उनी हत्या हुने पहिलो अमेरिकी राष्ट्रपति थिए।