अमेरिकी नागरिकका दम्पत्तिको भिसा अस्वीकृत भएपनि मुद्दा हाल्न नपाइने सर्वोच्चको ठहर
प्रकाशित मिति : असार ९, २०८१ आईतबार
अमेरिकी नागरिकका विदेशी दम्पत्तिको भिसा अस्वीकृत भएमा त्यसका विरुद्ध अमेरिकी नागरिकले मुद्दा हाल्न नपाइने अमेरिकी सर्वोच्च अदालतले ठहर गरेको छ । अमेरिकी सर्वोच्च अदालतले अमेरिकी नागरिकका दम्पत्तिको भिसा अस्वीकृत हुँदा अमेरिकी नागरिकको संवैधानिक अधिकार उल्लङ्घन नभएको बताएको छ ।
सरकारले अमेरिकी नागरिकका विदेशी दम्पत्तिलाई स्पष्टीकरण बिना अमेरिका प्रवेश गर्न प्रतिबन्ध लगाएको मुद्दामा सर्वोच्चको यस्तो धारणा आएको हो । अदालतका ६ जना न्यायाधिसहरु यस्तो धारणाको पक्षमा देखिएका थिए भने ३ जना न्यायाधिसहरु उक्त धारणाको पक्षमा थिएनन् ।
एक अमेरिकी नागरिक र नागरिक अधिकार वकिल सान्ड्रा मुनोजका एल साल्भाडोरन पतिको भिसा आवेदन अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले अस्वीकार गरेपछि यो मुद्दा सर्वोच्चमा पुगेको हो । अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले उनको भिसा अस्वीकार हुनुको कारण उनी गिरोहको सदस्य रहेको आशंका गरिएको जवाफ दिन ३ बर्ष लागेको थियो ।
मुनोज र उनका श्रीमान्बीच सन् २०१० मा विवाह भएको थिउो । उनीहरुको एउटा बच्चापनि छ । तर भिसा नपाएका कारण सन् २०१५ देखि उनीहरु अलग अलग रहेको अदालतको फाइलिंगमा जनाइएको छ । सरकारले प्रक्रियामा आवेदकको संवैधानिक अधिकारको उल्लङ्घन नगरेसम्म भिसा अस्वीकार अदालतमा समीक्षा गर्न मिल्दैन।
सर्वोच्च अदालतले शुक्रबार मुनोजको दावी अस्वीकार गरेको छ । भिसा अस्वीकारको व्याख्या गर्न सरकारको ढिलाइले उनको विवाह गर्ने मौलिक अधिकारमा हस्तक्षेप भएको र उनको उचित प्रक्रियाको अधिकारको पनि हनन गरेको मुनाजको दावी थियो ।
यो निर्णयले सान फ्रान्सिस्कोमा रहेको ९ औं अमेरिकी सर्किट कोर्ट अफ अपीलले गरेको २०२२ को निर्णयलाई उल्टाएको छ । उक्त निर्णयले अमेरिकाको विदेश मन्त्रालयविरुद्ध मुनोजको मुद्दालाई पुनर्जीवित गरेको थियो ।
मुनोजले आफ्ना पतिको भिसा अस्वीकार पुनर्विचार गर्न अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले अस्वीकार गरेपछि सन् २०१७ मा अमेरिकी विदेशमन्त्रालयविरुद्ध मुद्दा दायर गरेकी थिइन् । मुनोजका पतिको कुनै आपराधिक रेकर्ड छैन भने उनले कुनै गिरोहको सम्बद्धतालाई इन्कार गरेका छन् । भिसाको लागि आवेदन दिन उनी एल साल्भाडोर गएका थिए ।
लस एन्जलसका एक संघीय न्यायाधीशले २०२१ मा अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले मुनोजलाई आवेदन अस्वीकार गर्नुको कारणबारे सूचित गर्न बाध्य नभएको फैसला सुनाएको थिउो । त्यसपछि २०२२ मा पुनरावेदन अदालतले यसलाई उल्टाएको थियो । तथ्यगत आधारको जानकारी नदिएर अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले उनको उचित प्रक्रियाका अधिकारहरू उल्लङ्घन गरेको पुनरावेदनले ठहर गरेको थियो ।
तर सर्वोच्च अदालतले शुक्रबार मुनोजको विवाह गर्ने संवैधानिक अधिकार उनको पतिलाई संयुक्त राज्य अमेरिकामा बस्न पाउने अधिकारसँग बराबर नभएको बताएको छ। यो मुद्दा उदाहरणीय मुद्दा भएकाले यसले यस्तै प्रकृतिका अन्य मुद्दाहरुलाई पनि प्रभाव पार्छ ।