अमेरिकामा हराउँदै नेपालीपन
प्रकाशित मिति : श्रावण २४, २०७३ सोमबार
– न्हुच्छेनारायण डंगोल
अमेरिकामा बस्ने नेपाली दाजुभाइ दिदीबहिनीहरुको दैनिकी जटिल बन्दै गएको छ । यो अरुका कारणले नभई आफ्नै कारणले गर्दा हो । यहाँ बस्ने नेपालीहरुमा नेपालीपन हराउँदै गयो, धेरैजसो व्यक्तिगत स्वार्थमा लागे । आफ्नो स्वार्थ पूरा गर्न जे पनि गर्ने प्रवृत्ति हावी भयो । यो प्रवृत्तिले धेरै जसो नेपालीहरुले अपेक्षित प्रगति गर्न सकेनन् अनावश्यक दुःख कष्ट र तनावपूर्ण जीवन बिताउनु वाध्य भएका छन् । नेपालीहरुको अवस्था दयनीय बन्दै गएको देख्दा मलाई निकै दुःख लागेको छ ।
म अमेरिकाको न्युयोर्कमा बस्न थालेको १९ वर्ष भएछ । त्यतिवेला औँलामा गन्न सकिने नेपाली दाजुभाइ दिदीबहिनी यहाँ थिए । दुई—चारवटा मात्र संघसंस्था थिए । नेपालीहरुबीच आत्मीयता थियो, सौहार्दता, सहयोग र सद्भावमा हार्दिकता थियो । तर दुःखको कुरा आज यहाँ हजारौँ नेपालीहरुकाबीच हार्दिकता छैन । हजारौँको संख्यामा नेपाली यहाँ छन् । सबै आआफ्नो स्वार्थमा तल्लीन छन् । कसैलाई कसैको मतलब नै छैन ।
त्यतिवेला दुई—चारवटा मात्र संघसंस्था थिए । नेपालीहरुबीच आत्मीयता थियो, सौहार्दता, सहयोग र सद्भावमा हार्दिकता थियो । तर दुःखको कुरा आज यहाँ हजारौँ नेपालीहरुकाबीच हार्दिकता छैन ।
यसको अर्थ यहाँ आएका सबै नेपालीले सही बाटो समाउन सकेनन् भन्ने होइन । केहीले प्रगति पनि गरेका छन् । केही संस्थाले नेपालको कला, संस्कृति,भाषा,भेषभूषाको प्रबद्र्धनमा महत्वपूर्ण काम गरेका छन् । केही संस्थाले नेपालमा आपतविपत पर्दा सहयोग गर्ने पनि गरेका छन् ।
अहिले यहाँ जात, धर्म लिंग,वर्ग र राजनीतिक पार्टीका भ्रातृ संगठनहरु सयाँैको संख्यामा खोलिएको छ । एकले अर्कालाई उचाल्ने पछार्ने, अनावश्यक रुपमा वादविवाद र झैझगडा गर्ने, असहयोग गर्ने काम नेपालीहरुबीच भइरहेको छ । यो देख्दा भारत र बंगलादेशका साथीहरुले बेलाबखत नेपालीहरुलाई व्यंग्य गर्ने गर्छन् । यहाँ भारत र बंगलादेशका थुप्रै जात धर्मका मानिस बस्छन् उनीहरुले भारतीय, बंगालादेशी भने पुग्छ, कुनै भेदभाव छैन, सहयोग गर्छन् । उनीहरुले सुपरमार्केट, होटल खोलेर ठूलो प्रगति गरेका छन् । तर नेपालीले उनीहरुको अनुपातमा प्रगति गर्न सकेनन् यसमा नेपालीहरुकै कमीकमजोर रहेको छ ।
यसको अर्थ यहाँ आएका सबै नेपालीले सही बाटो समाउन सकेनन् भन्ने होइन । केहीले प्रगति पनि गरेका छन् । केही संस्थाले नेपालको कला, संस्कृति,भाषा,भेषभूषाको प्रबद्र्धनमा महत्वपूर्ण काम गरेका छन् । केही संस्थाले नेपालमा आपतविपत पर्दा सहयोग गर्ने पनि गरेका छन् ।
सपनाको संसार अमेरिका नेपालीहरुले राजनीति गर्ने थलो होइन । अमेरिकमा बस्ने कागज बनाइसकेपछि यहाँ नेपालको राजनीति गर्न पाइँदैन । तर यहाँ नेपालका राजनीतिक दलहरुका जनवर्गीय संगठनहरुका शाखा खोल्ने र राजनीति गर्ने, नेपालबाट यहाँ आउने नेता,मन्त्रीको झोला बोक्ने, झण्डा बोक्ने र राजनीति गर्नेहरुको ठूलो जमात नै बसिसकेको छ । यो कुरा अमेरिकी सरकारलाई पाच्य हुँदैन । कुनै पनि बेला यहाँको स्थानीय प्रशासनले नेपालीहरुमाथि कारबाही गर्न सक्छ ।
राजनीति गर्ने हो भने नेपाल गए हुन्छ । यहाँ त कमाउन आएपछि कमाउने काम पो गर्नुपर्छ तर यहाँ आएर पनि राजनीति गर्ने राजनीतिका नाममा अनैतिक काम गर्ने नेपालीहरुको बानी परिसेकेको छ । यसले नेपालीहरुलाई नै घात गरेको छ । त्यहाँ त नेपालीहरु मिलेर काम गर्ने , सहयोग आदानप्रदान गर्ने र आर्थिक अवस्था सुधार गर्ने हुुनुपर्नेमा आपसमै मिल्न नसकेको कारण धेरै नेपालीको अवस्था कमजोर भएको छ । भारत र बंगलादेशका मानिसहरुले यहाँ मिलेर काम गरी निकै ठूलो आर्थिक उन्नति गरिरहेका छन् । उनीहरु एकदमै मिलेर बसेका छन् । संकटका बेला सहयोग गर्छन् । छोटो अवधिमा धेरै राम्रो काम गरी सबैको अवस्थामा सुधार ल्याएका छन् । उनीहरु अनावश्यक राजनीतिक गफगाफ गर्दैनन् , जातीय, धार्मिक र लैंगिक विवादमा समय खेर फाल्दैनन् तर नेपालीहरु भने अनावश्यक रुपमा यही विवादमा रुमलिएका छन् । काम भन्दा गफ बढी गर्ने, आपसमा खुट्टा तानातान गर्ने प्रवृत्तिले नेपालीहरु हरेक मामिलामा पछि परेका छन् ।
अमेरिकी अनुशासन र नियम कानुनको पालना गर्दै आपसी सहयोग र सद्भाव बढाउने काम गरौँ । आपसमा मिलेर बसौँ । एक अर्कोको खुट्टा तान्ने काम नगरौँ । नेपाल र नेपालीको इज्जत जोगाउने काम गरौँ ।
अमेरिका आउन सजिलो छैन । कतिपय दाजुभाइ दिदीबहिनीले ५०—६० लाख खर्च गरी विभिन्न दुःखकष्ट भोगेर पाँच छ महिना लगाएर यहाँ आएका छन् । कतिपय दिदीबहिनीहरु बाटोमा यौन दुव्र्यवहारको शिकार भएका छन् बलात्कृत भएर पेट बोकरसमेत यहाँ आएका छन् । यस्तो दुःख कष्ट गरेर अमेरिका प्रवेश गरेका उनीहरुलाई सहयोग गर्नेहरुको कमी छ । उनीहरु स्वयं पनि यहाँ आएपछि गलत संगतमा फसिने समेत गरेका छन् ।
केही नेपालीहरुले गरेका गलत कामले गर्दा यहाँ नेपाली हौँ भनेर गर्व गरेर बस्ने अवस्था कमजोर बन्दै गएको छ । धेरै नेपालीहरु आफ्नै कारणले बदनाम हुँदै गएका छन् । नेपालीहरु असल र राम्रा हुन् भन्ने विगतको परम्परा क्रमशः मेटिदै गएको छ । अपसमै मिलेर बस्न नसक्ने नेपालीहरुले कसरी राम्रो काम गर्न सक्छन ? यहाँ गम्भीर प्रश्नचिन्ह खडा भएको छ । नेपालको अस्थिर र विग्रेको राजनीतिको प्रभाव खुला रुपले यहाँ परेको छ । नेपालीहरु यहाँ आएर पनि आफूूलाई सुधार्न सकेनन् जसले गर्दा नेपालीहरुका लागि थप दुःखका दिनहरु आउँदै छन् । त्यसैले मेरो नेपाली साथीहरु,दाजुभाइ दिदीबहिनीहरुलाई के आग्रह छ भने अमेरिकी अनुशासन र नियम कानुनको पालना गर्दै आपसी सहयोग र सद्भाव बढाउने काम गरौँ । आपसमा मिलेर बसौँ । एक अर्कोको खुट्टा तान्ने काम नगरौँ । नेपाल र नेपालीको इज्जत जोगाउने काम गरौँ । यसैमा हाम्रो कल्याण हुनेछ ।
