अमेरिकाका १६ एयरपोर्टमा फेसियल रिकोग्निसन प्रणाली, यात्रा गर्दा के असर पर्छ ?
प्रकाशित मिति : मंसिर १८, २०७९ आईतबार
अर्को पटक तपाईं एयरपोर्ट जाँदा सीधा क्यामेरामा हेर्न तयार रहनुहोला । किनभने टीएसएले तपाईंको अनुहारको विश्लेषण गर्न चाहन्छ। यो प्रणाली अमेरिकाका १६ विमानस्थलमा लागु भइसकेको छ भने २०२३ भरमा देशभर लागु हुने योजनामा रहेको छ ।
टीएसएले वाशिंगटनदेखि लस एन्जलससम्म १६ प्रमुख घरेलु एयरपोर्टहरूमा यात्रु स्क्रिनिङको लागि विवादास्पद अनुहार पहिचान प्रविधिको चुपचाप परीक्षण गरिरहेको छ । क्यामेराहरू भएका मेसिनहरुले अधिकारीहरुले पूरा गर्ने काम गरिरहेका छन् । मेसिनले यात्रुहरूको आइडीमा फोटोहरू जाँच गर्दै तिनीहरूको जाँच गरिरहेको छ ।
सान फ्रान्सिस्को जस्ता सहरहरूमा प्रतिबन्ध लगाइएको यो प्रणालीले सुरक्षा र सम्भवतः दक्षता सुधार गर्न मद्दत गर्दछ। अमेरिकी एयरपोर्टहरूले सेप्टेम्बर ११ को आक्रमणपछि अमेरिका प्रवेश गर्ने यात्रुहरूबाट बायोमेट्रिक संकलन गर्ने प्रविधिको प्रयोग गर्दै आएकोमा टीएएसएले पनि रोनाल्ड रेगन वाशिंगटन राष्ट्रिय एयरपोर्टबाट फेसियल रिकोग्निसन प्रणाली सुरुवात गरेको हो ।
यो प्रणाली सामान्य यात्रु सुरक्षा जाँचको लागि हो। जस अनुशार तपाईं यात्रा कागजात जाँचकर्ता मेसिनमा गएर आफ्नो आईडीलाई मेसिनमा टाँस्नुपर्छ । त्यसपछि तपाइँ पाँच सेकेन्डसम्म क्यामेरामा हेर्नुपर्छ । र मेसिनले तपाइँको लाइभ फोटोलाई तपाइँको आईडीमा रहेको फोटोसँग तुलना गर्दछ। यद्यपि सफ्टवेयरले गल्ती गरेमा त्यहाँ मानव एजेन्टले परिचयपत्रबाहक उही व्यक्ति भए नभएको निर्धारण गर्नेछन् ।
टीएसएले मान्छेबाट भन्दा मेसिनबाट आईडीहरु प्रमाणित गर्न प्रभावकारी रहेको बताएको छ । तर आफ्नो ड्राइभर लाइसेन्स वा आईडीको फोटोमा जस्तै दुरुस्तै नदेखिने मानिसहरूको बारेमा के हुन्छ ? किनभने कतिपयको कपाल परिवर्तन भएको हुनसक्छ भने कसैको दाह्री जुँगामा परिवर्तन आएको हुनसक्छ । तर यस्तो सानो भिन्नताहरूले पहिचान प्रमाणिकरणमा खासै समस्या नहुने टीएसएको भनाई छ ।
टीएसएले वास्तवमा सकारात्मक वा नकारात्मक मिलानहरू मार्फत यसको प्रणालीले मानिसहरूलाई कति पटक झूटो रूपमा पहिचान गरेको थियो भन्ने बारे डाटा जारी गरेको छैन। यद्यपी अनुसन्धानले अनुहार पहिचान एल्गोरिदमहरू श्वेत बाहेकका मानिसहरूलाई पहिचान गर्नमा कम सही हुनसक्ने देखाएको छ। एसियाली र अफ्रिकी अमेरिकी मानिसहरू श्वेत पुरुषहरूको तुलनामा गलत पहिचान हुने सम्भावना १ सय गुणा बढी रहेको अनुसन्धान छ ।
जब केही मानिसहरूले अनुहार पहिचान प्रयोग गर्ने सरकारहरूको बारेमा सुन्छन्, तिनीहरूले चीनको अवस्थालाई सही रूपमा चित्रण गर्छन्, जहाँ प्रविधिको व्यापक प्रयोगले नागरिकहरूलाई निगरानीबाट बच्न अत्यन्तै गाह्रो बनाउँछ। के अब एयरपोर्ट सुरक्षाको माध्यमबाट जानुको मतलब होमल्याण्ड सेक्युरिटीले तपाईंलाई विरोध प्रदर्शनमा समेत पहिचान गर्न सक्छ ?
तर टीएसएले कानून प्रवर्तन उद्देश्यका लागि अनुहार पहिचान प्रयोग नगर्ने जनाएको छ । टीएएसले अनुहार आईडीहरूको नयाँ राष्ट्रिय डाटाबेस निर्माण गर्न स्क्यानहरू प्रयोग नगरेको तथा केबल आईडी र व्यक्तिको म्याचमात्र गराउने जनाएको छ । यात्रा कागजात जाँच गर्दा पोडियममा तुरुन्तै विवरण मेटिने तथा लाइभ फोटो वा आईडीको फोटो रेकर्डमा नराख्ने टीएसएको भनाई छ । तर कतिपय डाटाहरु भने यसको विज्ञान र प्रविधि कार्यालयले प्रणालीको प्रभावकारिताको मूल्याङ्कन गर्न २४ महिनासम्म राख्नसक्ने जनाइएको छ ।
टीएसएले यो प्रविधि प्रयोगको दायरा विस्तार गर्ने योजना छ। यो केहि एयरपोर्टहरूमा दोस्रो प्रणालीको प्रयोग चलिरहेको छ जहाँ तपाईंले निरीक्षणको लागि आफ्नो भौतिक आईडी पनि प्रस्तुत गर्नुपर्दैन। तपाईको अनुहार तपाईको आईडी हो।
डेल्टा एयरलाइन्ससँगको परीक्षणमा मेशिनहरूले यात्रुहरूको प्रत्यक्ष अनुहारलाई सरकारसँग पहिले नै रहेको फोटोहरूको डाटाबेससँग तुलना गर्छ । सामान्यतया राहदानीहरूबाट अनुहार तुलना गरिन्छ । अहिलेको लागि यो प्रणाली प्रिचेक वा ग्लोबल एन्ट्री भएका यात्रुहरूको लागि मात्र काम गर्दछ ।
तर याद गर्नुहोस् । कुनै पनि अनुहार पहिचान प्रविधि यात्रुका लागि अनिवार्य छैन । जसले सहज महसुस गर्दैनन् उनीहरूले अझै पनि आफ्नो परिचय पत्र पेश गर्नसक्छन् । उनीहरूले अफिसरलाई आफ्नो फोटो दिन नचाहने बताउनसक्छन् । र अफिसरले लाइभ क्यामेरा बन्द गर्नेछन् । तपाइँको अधिकारको बारेमा तपाइँलाई सूचित गर्ने वरिपरि संकेतहरू पनि हुनेछन् ।
यात्रुहरुले आफ्नो अधिकारको प्रयोगको आधारमा कुनै अपमानजनक अनुभव गर्नु नपर्ने टीएसएको भनाई छ ।